Wewakhahan ''sang hakhuk''

Pagi hayu radu kebiasaan Sang Raja rik Hulu Balang masu mik pulan. Tangguh masu ngebalin keunyaian kidang cak halokni di ucakko selelayuh. Luar pulan tuha kuruk pulan ngura nyepok napuh, uncal, kemak kijang sepa sai merinok kintu bang dacok di payan.

Mujor nihan rani seno, ikin kik aga mayan, kuk puliak mawat mani binatang kemeno barong ngimbau manusia telibak tian tupak cekelang pulis nyelamatko patian. Dang gawoh kik wat kas semalangni binatang kemak di sesui ilung ipa luyutni oleh Sang Raja rik Hulu Balang. Makin di sesui makin asuk tian rua mik lom rimba. Ahirni tian rua taru di unggak batu kebuyaan mani lelapahan kepelok rani.   "Mengan pai kita" ani Sang Raja, sambil ya ngehantokko suyutni di batu.   "Senodo sai kupenah jak jeno Raja, masedor juga sangu kitaji dipa isauku adu ngeruk-keruk jak jeno" timbalni Hulu Balang kehanjaan, mani haga meluang juga baban sai di seredang.

 Mak melamon cawa lagi tupak di hampasko Hulu Balang tambulan sangu, mak kesipak basuh lansung tian rua sebebalak pujuk. Saheh mi adu mesesong lom tenai ampai tian rua ngelinting rukuk, ngudut depas depus. Lebon serebok angangon ngabedak uncal atau kijang, cungak rilong sambil ngudut cawa luot Sang Raja.   "Adu dipa rang kitaji taru Hulu Balang" ani Sang Raja mulai gambang rik ngeranyaman disan pulan tuha nging.   "Kitaji adu lumpak jak siring jurak, induh adu dipa rang kita teno" timbalni Hulu Balang, ya sangun bancak ngangon nyepok relaya mulang jak jeno. Kidang mani nutuk Raja injuk di kemudahkoni nekop kijang.

Sangun kik adu lumpak siring jurak mak tantu lagi relaya mik relaya mulangni. Gumah sai minok di pulan seno mani kena sekandang bumi.   "Bancak kita mulang gawoh Raja, semekung kita petungga tian rumpok sai kabetohan" ani Hulu Balang. Tupak mak mebangik ngudut lagi Sang Raja. Paham temon ya maksud cawani Hulu Balang. Mak pengliakni kintu halimaong kebetohan ngehadang tian rua. Mak luar cawa lagi tupak ya cunggok gawoh rik minjak. Berangkat tian rua jak isan. Mak kejung cerita lumpak juga tian rua jak siring jurak, jenoni lapah kinjung injuk bekitai, teno tian rua lapah sambil nyiwil nyiwil. Pak kanoman mulang mik istana kalau mak tedaya lagi, seno angangon tian rua. Sebebalak awak muneh kik meleju nyiwil, sambil nunggang payan. Gelarni jak masu!!

***   Cakak tebing lumpak siring tian rua nyepok relaya mulang.
Di siring lunik wai rilau sai tian rua ngehalu pangkalan mandi, wat pancoran bamban, batu rang mepoh,timbuk undom pakai mandi, kadu timpungni hambua rik gerak pakai bebasuhan terinat disan.   "Ngedok penghuni kik atar sinji retini" Sang Raja Injuk cawa ngegalan. Mak muneh hak di timbal Hulu Balang mani ya juga ngepastitiko tetanoman disan. Kebun sai di andan kedauni rik wat muneh batangni hanau di sekitar disan lagi di sebak.
  "Payu sesui kita dipa rangni anjungni" sambung Sang Raja luot. Lagi daerah kekuasaanni bang mak kepandaian disan wat rakyatni. Api bang mak laporan ngusung upeti di angonko Sang Raja.
"Huuuuuhhh.... sapa di anjung" nyuhu hatang Sang Raja barong tigoh di tengebahni anjung disan. Lain sai di suhu lain sai ngejawab, mani kaci sai ngejaga anjung seno tekejut rik aga ngebambingko awot. Ria muneh kik ngabesok mehatang temon injuk bunyini samang.   "Hamma kidah kaci, kintu ku bajau gawoh isaumu" sambil injuk aga di payan Hulu Balang, kidang urung mani jak atas anjung wat ngekekayung.
   "Suput.. Suput... Suput.. Hormat lawan Sang Raja" suarani sanak bakas jak atas anjung, logatni injuk ngayun kaci ngahema sai di urauni Suput jeno.
Hak ngahema do kaci seno. Pak ngelagok menok kepatuhanni kaci mak di panjakko Sang Raja rik Hulu Balang, penasaran nihan tian rua injuk repa wujud isini anjung balak seno.   "Oh niku Sang Haruk, dija retini rangmu nyalai" ani Hulu Balang barong menok sanak bakas tanggung luar jak anjung. Hulu balang sangun adu kenal mani risok petungga kak ngucul manuk.   "Suatu kehormatan bagi sekindua atas keratongan Sang Raja rik Hulu Balang sai gagah aga singgah di kubu rinyut sekam rua Inaku" ani Sang Haruk hormat. Kadu di lanjutko sang haruk luot cawani.   "Kik mak ngeba ngurangi kehormatan Sang Raja rik Hulu Balang sai susah payah nyambang keamanan rakyat, suatu kehangguman bagi sekindua kik Sang Raja rik Hulu Balang aga cakak mik lepau" icak icak mak pandai gawoh Sang Haruk hak jak masu salah relaya mulang tamuni   "Adu hamma Sang Haruk, dang lamon ga tata kramamu. kintu luar ko pai wai mati pak mak luar buak ya" ani Hulu balang. Hulu Balang sangun adu paham temon kerilohni sangharuk sai mak pernah bela akal. Amun kik Sang Raja ngahema gawoh menyinko tian rua ngobrol.

*** Ahirni Sang Raja rik Hulu Balang cakak juga mik lepau rik di jamu Sang Haruk tian rua Inani seadani. Sambil nginum wai kahewa katok sua tengguli tian telu ngobrol. Sang Raja mak lamon cawa kintu ya heran hara nikmatni nginum wai kahewa. Kung pernah di rasa bangukni reno lezatni inuman. Kadu adu mesaka cengong di tiwatni muneh buak nyangu lom talam di hadapni. Kik Hulu Balang cutik ngejaga wibawa ngobrol lawan Sang haruk.   "Buak api ajo Sang Saruk" injuk tekejut Sang Raja cawa lawan Sang Haruk.   "Seno buak Tahini Kucing so Raja" ani Sang Haruk injuk yakin temon. Sang Raja tekejut, mak kalah kejut Hulu Balang sai kung muneh nyecas. Lain kik Sang Haruk aga ngeracun tian rua kudo pikeranni Hulu Balang.   "Apiiii..... Mebangik temon ajo, buak tahini kucing repa kidah" ani Sang Raja tekanjat rik mak percaya.   "Temon muneh Raja, seno buak tahini kucing sai mekiang, ancak paduni kik jejok tahini kucing sai lagi bucor, udi bah tudung sangun lagi wat kucing di kurung menah ya mising bucor" di jelasko Sang Haruk sambil nunjukko tudung di lapang lom. Rik lansung kuruk Sang Haruk ngebukak tudung sai ngisi kucing karai balak, wat talam muneh bah tudung seno kebetulan adu ngedok isi. Kucing jeno lijung mik dapor, rik talamni di usung Sang Haruk luar mik lepau.   "Sukor nihan Raja, adu mising retini kucing jeno" ani Sang Haruk sambil ngepikko talam mik resi.   "Inji tahini sai bucor ancak paduni kik jadi penjejok buak sai kiang, sangun kajongni nihan" ani Sang Haruk injuk mak bedusa. Dang di tanya injuk repa kerilohni Sang Raja. Sebetulni mak percaya, kidang mani di liakni nihan kucing luar jak tudung jeno. Kadu Sang Haruk tupak niwat buak sai nyangu di puhit ko muneh lawan isini talam sai ampai akuk jak bah tudung jeno.   "Mepadu nihan Raja, cuba ko pai in dacok nyerita" sambil ngukak ukak Sang Haruk cawa. Hulu Balang sai kung nihan nganik buak injuk aga kelawis, kik mak di hadapni mata induh kapan aga percaya kik tahini kucing jadi buak, muak ngadengi sekati katenai hak wat buak tahini kucing. Niwat muneh Hulu Balang buak sai nyangu di puhitkoni muneh niru Sang Haruk.   "Temon Raja, mebangik do tahini kucing sinji" ani Hulu Balang sambil niwat buak luot.

Sang Raja mak aga kalah bulus, niwat juga rik muhit muneh injuk Sang haruk.   "Sinji buak sai betul betul istimewa" cawa sambil ngunyah rik muji buak seno Sang Raja. Mak tirerasa tian telu adu lalang-lalang rik adu akrab muneh.   "Reji Sang haruk, sekam rua Hulu Balang aga mulang mik istana, semekung sekam rua mulang repa carani in kucing ngundahko buak injuk reji" ani Raja lawan Sang Haruk penasaran temon. Dipa sangun mekung ngeganjal tenai buak jeno mani ikah cutik, sebagi muneh tian telu. Ya mirak haga sepelejuan nihan.   "Mudah nihan Raja, mak kintu di pahau iwa gawoh kucingji hak ngisingko buak do, tambah bangik sai di pahauko tambah bangik sai di undahkoni" ani Sang Haruk.   "Kik di pahau daging di jamin cak bangikni lagi" lanjut cawani Sang Haruk.   "Payu kidah kik reno, kintu ajo mani adu manom sekam rua Hulu Balang aga regah pai'' timbalni Sang Raja.   "Rik nerima nihan jamuan keti rua muina dibiji, di istana kanah aga di adako pesta mendadak nyubako buak tahini kucingji. Kintu bang dacok keti rua muina di hajat ratong bingi kanah" ani Sang Raja mak kesasanan lom basa-basini. Di timbal Sang Haruk mak dacok ratong mani mejaoh ga, dipa inani adu metuha aga lapah bingi atau kik aga di tinggalko ngegalan. Sang Raja maklum rik nangguh mulang tian rua. Gabas-gabas mulang, kuk unok ngambek cuping injuk mak di hariko. Repa carani in mageluk sampai di Istana kerajaan.   ***   Pas sampai di alun-alun istana tupak nabuh canang, Hulu Balang ngumumko sunyinni kucing di tinjuk rik di pahau daging unyin di dapor umum. Pak mak pandai tujuanni api guna, tetap kik rakyat patuh ngumpulko kucing, mak melamon tanya tupak di pahau daging ni kebau kebetulan kebau karai sai adu di tikol senghaja pakai mahau kucing kemeno.

 Di pajar bulan bara bingi heno, diruang tamu istana Sang Raja ngucak ngedok kejutan lawan para tamu kehormatanni, ya bucerita ampai pandai redi bangikni buak tahini kucing. Rik senghaja nihan aga ngejamu semeriah meriah mungkin sebingi ragat. Semekungni para tamu undangan heran api aga acara, tanno tambah ngelagok lagi mani bang aga di jamu pakai tahini kucing. Kintu payu kekalau nihan gelarni buak seno gawoh sai tahini kucing. Ngekakilu dang sampai kik tahini kucingdo sai di hayakko lawan tian.   "Mawat hak kekuruan Sai Halus kik niku kudo Raja" ani tamu sai, ya cawa juga mani jak menok di dapor telambun kucing di kurung bah tudung, di taku tahini pakai talam emas.   "Hahahahaaaaaa..... Tenang puariku, ku jamin kanah keti aga nageh buak tahini kucing kik jak nyecas" timbalni Sang Raja yakin rik bangga temon.   Ahirni waktu sai di tunggu-tunggu sampai juga. Para pelayan ngehidangko inuman rik buah-buahan, rik injuk di paksa ramah tian ngehidangko talam emas sai ngisi buak ampai haluni Sang Raja jeno dibi. Aroma hidangan sai luar biasa nihan. Keimbauan jak luar istana buak seno.   Sang Raja kicik angon luot "Api bang bida aromani lawan buak sai di hayakko sangharuk jeno dibi, inji bang cak hakasni" ani hatini Sang Raja.   "Puari-puariku sunyinni, payu neram jejama nyecas buak istimewa sai di hadap neramji" ani Sang Raja ngepersilahko para tamu kehormatan nginum rik nganik-nganik. Mak lupa ya sai mena-mena nyantik buak sai tiha cutik rik di puhitkoni di sai buak ginyau injuk tengguli. Sangun di panjak panjakko Sang Raja injuk lezat nihan, kidang sayang barong sampai ma buak seno, Sang Raja mutah urut mak taru-taru. Sepa wat isini tenaini mundah unyin.   "Penah mauutmu Sang Haruuuuuuuuuuuuuuuuukkkkk...!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Kupelokdo galahmu jemoh." ani Sang Raja mekik hatang sampai mantul di badas rik pumatang suarani saking hebatni ya kehatian.   Di lulusko Sang Raja pedangni mik dapor nyepok kabanni kucing, mak pehalu lagi mani adu di lucukko unyin. Talam emas di bebak rik di kijalko sampai merutu rangni mantosko balakni hati. Sepa ngehalang aga di bebaknido. Ikin kejungga ceritani ilung ipa para tamu jeno. Barong tian menok Sang Raja mutah tian turuk mutah muneh, sangun jak imbauni gawoh tian mak ketahan, api lagi kik aga nganikni muneh, di semok tian Sang Raja adu luangan, rik lijung unyin jak isan. Sang Raja mak kapenah pagi rani, mak sepedom lagi.

***   Barong manuk pulan adu ngakut setimbal-timbalan lawan manuk lelajani para rakyat, Sang Raja berangkat mik anokni Sang Haruk, sangun kahelau juga jaohni lapahan. Di perhitungko Sang Raja ya sampai rangni Sang Haruk matarani adu mundah jak pucuk-pucukni kayu.   "Ku lancung do galahmu Sang Haruuuuk" ani Raja sememanjang relaya. Barong sampai di tangebahni anjung Sang Haruk, Sang Raja nyepok dipa mahluk Sai bugelar Sang Haruk. Di liakni Sang Haruk di atas lepau lagi nyancan penggada sambil ngegegol-gegol injuk ngegegol karung handak. Mak sua perintah ya cakak jan geluk.   "Api guaimu Sang Haruk ?" ani Sang Raja keberigang berigang.   "Oh niku Rajaku.. Ajo lagi ngubat Inaku in muloh mengura" Ani Sang Haruk tenang injuk mak pandai kik Sang Raja lagi ngadebub-debub jantungni haga hebor.   "Ngubat nguloh mengura repa hani" ani Sang Raja luot, cutik ngulur waktu in wat waktu cutik Sang Haruk hurik jak seno aga di pancahni do galahni. Mak nimbal lagi Sang Haruk injuk mak di harikoni gawoh kik Sang Raja adu haga nyabutko pedang, lansung ya ngebukak ikokni kain handak sai ngebulup gegoh ngebulup mayit. Pas adu bukak ikok'anni minjak muli sikop sai jak di ikok'an rik di bulupan kain jeno. Kirani manusia isini bulupan kain handak sai di hadapni Sang Haruk jeno.   "Antak reji gawoh ina nguramu, adu kahelau nihan" ani Haruk.   ''Payu kidah anak, api mak di sani ko wai pai Raja neram, nyak lagi mesakik sakik badanku jak di gegol-gegol jeno'' ani muli sikop sai di urau Sang haruk inani.Sang Raja tekanjat balak. Lupa serebok api lapahni ilung isan, mak di hahino kik ya aga menok muli sikop nihan.   "Behahuon pai Haruk, inamu repa yaji?'' ani Raja tangah banguk.   "Inaku nihan Raja, sangun rejido. Kik inaku kurang sehat lansung ku ubat gawoh muloh mengura in munyai rik tambah kuat" ani Sang Haruk ngeni keterangan.   "Repa carani in muloh mengura" ani Sang Raja luot penasaran. Mani nambini di liakni Inani Sang haruk adu bebai tuha nihan.   "Mudah nihan Rajaku, mak kintu di ikok cukut rik culuk, kadu di bulup pakai kain handak di ikok telu inaku jeno, kadu di gegol gegol" ani Sang haruk luot.   "Kintu pegat kik di gegol-gegol ria" ani Sang Raja mak percaya.   "Api bang pegat ria Rajaku, udi buktini inaku muloh mengura, kidang ya lagi kuruk pedom mani mangegon jak kugegol-gegol jeno" ani Sang haruk mak kalah karuhni.   "Repa carani ngegegolni in mak pegat, udi inaku juga adu mebungkuk olehni tuhani" ani Sang Raja luot. Ya teingok lawan inani adu dekil-dekil mahegol rik mareguk ketutuk mabungkuk muneh nunggu bilikni istana.   "Injuk nanggal hanau Rajaku, di gegol-gegol jak cukut sampai hulu, sai helau penggegolni sai lebeh balak, sireh ya ngayung sireh di kuatko, tambah hatang ya ngayung tambah di kuatko luot ngagegolni terus jak cukut sampai hulu. Dang di taruko ngagegolni kemak ya mak ngayung lagi, kadu di bukak ikokni" ani Haruk.   "Ampai dia neram menok ina neram muloh injuk muli luot" ani Sang Haruk nambah keterangan. Sang Raja menyinkoni nihan.   "Na kik reno nyak aga ngubati inaku kidah. Kasian muneh nyak menok Inaku injuk redi" ani Raja.   "Na reno do, dang rerabaian Raja. Kik ina neram mak haga, ikin di paksa kemak ya haga pai " jawabni Sang haruk.   "Haga ku paksa jido, kintu payu nyak aga debah pai rik aga mulang" ani Raja rik lansung regah jak jan, sangun cecok ria di jan semula sampai jeno. Sambil ngucak nerima kaseh Sang Raja gabas-gabas muloh luot mik istana.

  ***   Sampai juga Sang Raja di istana, lansung di sepokni inani di kudan. Injuk aga di ceritakoni barong pengalamanni sai ampai di liakni di anjungni Sang Haruk jeno. Kesimpulanni ya ngucakko aga ngubat inani in muloh mengura. Api timbalni Inani ?   "Dang bunenaha anak, niku aga ngerancakko umorni inamuji kudoo ?" ani Inani Sang Raja tekanjat.   "Ina aga muloh mengura mawat, kik mataku ngegalan jak menokni jeno inani Sang Haruk muloh muli luot" ani Sang Raja sampai besumpah besumpah nihan.   Adu mesaka setangkar rik segagunik'an, ahirni inani haga juga. Unyinni serangkat adu siap, tali kadu kain handak. Penggada balak juga sangun mak kalah balakni adu wat muneh. Muakni di ringkus cukut rik culuk. Kadu ampai di bulup pakai kain handak jak cukut sampai hulu rik di ikok teluko kadu.   Saheh serangkatni adu sunyin di guwaiko, mak sua kayun Sang Raja tupak ngegegol gegolni jak cukut ilung hulu, muakni mak mekuat, turun ngegegol ulu, inani ngayung kesaki'an. Tambah kuat luot Sang Raja ngegadani, tambah hatang inani ngayung rik meru-peru tambah kuat rik tambah ritik Sang Raja ngegada gadani. Jak hulu sampai cukut parik nihan. Ngak ngalengek bunyini inani di gada-gada anakni ngegalan. Mak di aruko Sang Raja ngegadani sampai Inani mak ngayung lagi. Adu mesaka juga ahirni mak ngayungdo lagi inani jeno.   "Mak mesaka ga Ina ngeguwaikoni, ngelungah kik ina muloh mengura" ani Sang Raja sambil ya ngebukak ikokni kain handak jeno. Mak nimbal lagi. Di tindai Sang Raja inani tetap metuha rik adu rumuk patoh induh goh badanni. Di girok-girok mak kamelik lagi.   "Inaaa... Inaaa... api bang mak nimbal lagi, rik api bang tetap metuha juga ?" ani Sang Raja sambil ngegirok girok Inani. Ngelumbub-lumbub Sang Raja miwang barong nahuman Inani mati. Mategor mak tantu gaoh lom istana.   "Sang Haruuuuukkkk..... Liakko gawoh bangkaimu jemoh kemak ku rigan-rigan Sang Haruk!!!!!" mala-pala jantungni Sang Raja lawan Sang Haruk. "Haga ku belah pitu pelok pak badanmu jemoh Sang Haruuuuuuuk...." Metaboran gawoh gelarni Sang Haruk disan haga di bunuh. Kerajaan seno berduka, sambil ngiringko Inani Sang Raja mik pemakaman.

*** Jemohni Sang Raja ngusung pengawal mik di anjungni Sang Haruk, anjung haga di suah, Sang Haruk aga di lancung rik aga di rutuko badanni. Mak ngedok ampun lagi pokokni. Ku seno hukuman ni Sang Haruk lagi kurang. Pagi bingi berangkatdo tian.   Barong sampai anjungni Sang Haruk, tian lagi ngehalu Sang haruk lagi ngegali-gali hutongni anjung. Isini bah hutong seno duit, rik perhiasan gawoh. Nebut-nebut Sang Haruk injuk rumpam nihan   "Mujor juga keti sampai Rajaku, ajo nyak lagi ngunduh harta karun" ani Sang Haruk.   "Kehelau juga unduhanni pagiji memok juga" ani Sang Haruk luot mak ngeni Sang Raja rik kabanni pengawal kesipak cawa.   "Ajo sinji beketi gawoh mani udi telu tihang lagi sai mekung ku gali" ani Sang haruk sambil ngeniko duit rik perhiasan lawan salah satu pengawal.   "Cuba gali hutong sedi kidah kik temondo" ani Sang Raja lawan Sang Haruk ngayun ngegali luot. Sangun pak mak di kayun aga di Gali Sang Haruk do.   Barong adu di gali tambah lamon duit rik perhiasan disan. Sehinggoni Sang Raja cengong, mak di ingokko Sang Raja lagi niat tian ilung isan.   "Cuba Raja ngegalan sai ngegali tihang sai sedi in lebeh perasok Rajaku" ani Sang Haruk. Sang Raja sangun gelinjitan nihan mirak ngegali muneh. Barong adu di kuyau-kuyau tanohni mundahdo duit rik kabanni perhiasanso jak bah hutong ni anjung seno.   "Anjungmu gawoh kudo Haruk sai injuk reji" ani Sang Raja rik ya minjak, mak di akukni kung perhiasan rik duit sai ampai di galini jeno.   "Mawat Rajaku, unyinni tihang debahni wat harta karun" ani Sang Haruk muneh.   "Jadi tihangni istanaku ngedok harta karun juga kudo debahni" ani Sang Raja ngeharap nihan kintu yedo.   "Lain cerita wat lagi Rajaku, makin balak tihang makin lamon duit rik perhiasanni" ani timbalni Sang Haruk.   "Ulohko seno pengawal, baneram ancak lamonni tihang rik ancak pubalakni muneh, tilah ancak lamonni kanah harta karun debahni" ani Sang Raja mak keingguhan.   "Kintu lapah neram mulang ngegali hutongni istana neram" ani Sang Raja bertitah. Terpaksa di ulohko pengawal perhiasan jeno lawan Sang Haruk luot. Rik tian nangguh mulang. *** Bayangko gawoh tian mulang injuk gagaan haga nguyut duit. Barong sampai istana lansung Sang Raja ngayun para pengawal ngegali-gali hutong-hutongni istana. Sang Raja injuk adu menok aga telambun perhiasan rik duit mundah jak bah tihang kemeno. Di gali inji mak ngedok, di gali sedi mak ngedok.   "Kintu di tihang sedi ampai wat, gali luot!!" ani Sang Raja ngeperintahko prajurit-prajuritni.   Mak juga ngedok duit rik perhiasan dilomni. Ahirni adu di gali unyin tetap mak ngedok. Katun kik tian takebas jak isan mani ngaderak-derak istana rubuh. Mala pala Sang Raja barong menok istanani rata lawan tanoh.   "Sang Haruuuuuukkkk.... Ija nyawamu ku pegatko" ani Sang Raja. Mesuluh repa urang pudakni.   "Lapah neram muloh luot mik gimonni Sang Haruk, kekai neram dang kik urung" ani Sang Raja mak ketahan lagi. Cukup nihan ya di uba-ubako Sang Haruk. Muloh luot tian rani seno senodo. Teabubun kik balakni hati mak dacok di tahan Sang Raja.   Barong tiba di anjung ni Sang Haruk lansung di sambut Sang Haruk ngimut ngimut. Lain hak Raja tambah senang malah tambah ya sakik hati.   "Sang haruk.... ucakko pengilumu sai terahir semekung galahmu lidang olehni pedangkuji" ani Sang Raja.   "Api ngebani Rajaku.. Api salahku" ani Haruk muneh.   "Dang niku hahingga mak pandai Haruk api dusamu selama inji lawan nyak. Kintu ucakko api pengilu terahirmu semekung ku rancap galahmuuuuu.." ani Sang Raja mehatang temon.   "Kik reno do titahni Raja api haga cawaku Raja. Kik sangun bancak helauni nyak mati kebianji payu. Kintu pengiluku dang galahku di lancung, nyak ngilu saniko bubu balak muat di badanku ji, kadu kurukko nyak lom bubu rik hancongko nyak di Batang Hari. Mani nyak ngilu mati terundom di wai. Seno pengiluku Rajaku..." ani Sang haruk pasrah.   Injuk sadar muneh Sang haruk kik ya jak ngedok dusa sai mak termaafkan.   "Kik senodo pengilumu Sang haruk, payuuu.. Kanah ku saniko sekam bubu, asal niku mati mageluk" ani Sang Payah menah api cintani Sang Haruk.   Lansung mansa perintah para pengawal jeno nerop terop pering aga nyani bubu. Wat sai ngabelah pering, wat muneh sai nyusunni jadi bubu. Mak mesaka ga jadi muneh bubu balak sai muat jema sai dilomni.   "Ajo bubu adu jadi Haruk, api lagi sai di penah...? Menah pedangji kudo mik galahmuuu..." ani Sang Raja lawan Sang Haruk.   "Tenang Raja, dang mak tenang, aga lijung mik dipa muneh nyak Rajaku" ani haruk sambil kuruk lom bubu.   Halok sinji balosan bagi jema sai kurang hajar lawan Sang Raja. Termasuk ikhlas milih sepa sai helau cara kematian. Sang haruk adu kuruk lom bubu, rik bubu lansung di kunci jak luar kadu di tandu mik Batang Hari. Sekelau juga jaohni Wai Batang Hari disan, nyani sai nanduni buganti ganti mani kebuyaan.   Di tengah perjalanan ngelibor kelibor burung kuwaw nyapang relaya tian lapah. Rik taru di atas kayu garak di pengger relaya. Rik burung kuwaw seno kebunyi muneh. Nguik nguik di atas kayu garak seno.   "Apa boleh buat kuwaw niku mak dacok kuandanko lagi, kintu sepok pahaumu ngegalan, mani tuanmu aga di cambusko tian di Batang Hari" ani Sang Haruk injuk cawa lawan burung kuwaw seno.   "Ya gila sedi burung mu kudo Haruk?" ani Sang Raja.   "Nayya muneh Raja, jak lagi bulu serok ku andanko" ani Haruk nimbal jak lom bubu.   ''Repa cara nekopni ?'' ani Sang Raja luot.   "Mudah nihan Raja, kik ya kambor bedak bedak, kik ya hangkop rimbat-rimbat, reno cara ninjukni Rajaku" ani Haruk injuk kesuro'oan ngucakkoni.   "Na kik reno sekam aga ninjuk ni pai kidah" ani Sang Raja muneh. Lansung bubu di pikko tian rik tian tupak ngerimbat-rimbat burung kuwaw seno. Mani di rimbat kambor do burung kuwaw seno ngejaoh. Mani kambor mejaoh di bedak bedak tian muneh. Reno terus, unggal hangkop di rimbat, unggal kambor di bedak-bedak.

Selagi rombonganni Sang Raja ngabedak-bedak burung kuwaw jeno. Liu bakas tuha sai nyirang rangni Sang Haruk di kurung lom bubu.   "Pi guwaimu mong, bang di kurung lom bubu"ani bakas tuha seno.   "Ajo lagi butarak Bang" ani Sang Haruk nimbal.   "Butarak api mong, rik lain abang amu lawan nyakji" ani bakas seno luot.   "Nyak lagi betarak muloh mengura Bang, betul tutorku abang, mani nyak jak injuk niku juga tuha ku abang" ani haruk nimbal injuk ketabohan.   "Nah pelimban pai kita ki reno Tek, adu mengura ga niku kik reji, nyak aga muloh mengura muneh" ani bakas tuha seno injuk maksa.   "Na mak dacok dia, kung ketikani nyak ji luar jak butarak" ani Sang Haruk muneh.   "Repa aga nguramu lagi gila, akik sinji adu mengura ga" ani bakas seno. "Kintu pelimban pai" ani luot.   "Na payu ki reno, buka gawoh kuncini bubuji" ani Haruk injuk kesurooan nihan. Pandai gawaoh Sang haruk. Ahirni bakas seno ngebukak kuncini bubu rik ya ngayun Sang haruk luar, rik ya kuruk muneh ngegantikoni. Barong bakas tuha seno kuruk lom bubu di kunci jak luar muneh olehni Sang haruk. Rik Sang haruk nangguh lijung mak lupa di ucakkoni kekalau mak mesaka ga hak muloh mengura.   Adu kahelau juga sakani, rombonganni Sang Raja teripai muneh. Lansung di atat tian bubu seno ngelanjutko lapahan mik Batang Hari.   "Pak aga pegat juga lagi kesipak niku ngarakko sekamji Sang haruk, inji do sai di penah rupani" ani Sang raja keberigang-berigang.   "Lain nyakku aruk, lain nyakku aruk, lain nyakku aruuuukkk" ani bakas tuha seno jak lom bubu.   "Lain aruuuk.. Lain aruuk apii... dang sekamji aga di ubako jugaaa" ani Sang Raja luot.   Mak mesaka jak seno sampai juga tian di wai Batang Hari. Mak sua perintah lagi lansung bubu seno di hancongko di tengah wai.

Berebos berebos bubu jeno ngerundom. Ngusung mautni bakas tuha sai mak pandai api api duduk masalah perkarani. Rik tian sangkaban muloh luot ngusung rasa puas mani Sang haruk mati juga.   Barong tian liu di anjungni Sang Haruk, di liak Sang Raja Haruk lagi mejong di lepau sambil nginum wai kahewa.   "Rajaaa... ajo niku mansa kiriman jak Inanmu, niku di kehagako ni ratong mani adikmu sai ngura aga di itungko kak jemoh, rik ajo peratong cutik jak surga jeno" ani Sang Haruk ngiyau kiyau rombongan ni Sang Raja in singgah.   "Temon kudo Haruk, repa carani niku bang dacok hurik luot" ani Sang Raja ngelagok campor mak percaya barong sampai tangebahni anjung.   " Maka nyak ngilu di cambusko makai bubu in nyak dacok hurik luot Raja, seno takelipni, rik ajo buah buahan jak surga pangeni ni Ina tian rua adingmu jak surga. Di harapko tian rua Raja nyaksiko adikmu aga ngajong jemoh" ani Haruk panjang lebar.   "Na kik reno saniko keti nyak bubu muneh, nyak aga nyilau Ina rik adingku" ani Raja ngayun pengawalni nyani bubu, Sang Raja haga nyilau inani di surga injuk sai di ucakko Sang Haruk jeno. Reno dia ahirni cerita sinji, Sang Raja di cambusko muneh pakai bubu di Batang Hari olehni prajuritni ngegalan. Rik tamatlah riwayatni Sang Raja.   KHADU!!!!

Sumber:https://m2.facebook.com/notes/paja-fc-pelita-jaya/wewakhahan-sanghakhuk/329282577203950?_rdr (panja pelita)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar